Эдуард Иосифович Васильев “Туску” историческай хартыыната

       “…Күнүс 13 чаас 15 мүнүүтэ. Диктордар үрдүк сололоох күндү ыалдьыттар иһэллэрин туһунан үрдүк өрө көтөҕүллүүнэн иһитиннэрэллэр. Параднай аанынан Президеннэр арыалдьыттарыныын киин трибуна диэки бараллар. Стадион олорор сирэ суох өттүгэр турбут дьон саба сырсан киирэллэр уонна күндү ыалдьыттары кытта илии тутуһаллар.

Борис Ельцин бэйэтин этиитигэр икки сыллааҕыта Саха сиригэр кыһын кэлэ сылдьыбытын, республика сайдарын, производство үүнэрин, сахалар үчүгэйдик олороллорун бэлиэтээтэ. Саха сиригэр национальнай иирсии суоҕун, нууччалар, сахалар, атын да омуктар хардарыта ытыктаһан, доҕордуу олороллорун, нуучча норуота сахалар культураларыгар элбэҕи биэрбитин, М.Е.Николаевы кытта доҕордоһорун туһунан эттэ, эҕэрдэлээтэ, көмөлөһөргө эрэннэрдэ. Ааспыт референдумҥа Саха республиката Президент иһин атын республикалардааҕар элбэх куолаһы биэрбитин аҕынна уонна саха норуотугар махтанан уҥа илиитинэн сүрэҕин туттан нөрүйэн турда.

Саха республикатын Президенэ М.Е.Николаев бэйэтин этиитигэр мустубут биир дойдулаахтарын, ыраахтан, чугастан кэлбит ыалдьыттары Саха национальнай бырааһынньыгын ыһыах күнүнэн эҕэрдэлээтэ. Борис Николаевиһы ис сүрэҕиттэн эҕэрдэлээн туран, урут тымныы саамай өрөгөйдөөн турдаҕына кэлэ сылдьыбытын, билигин саамай итии сатыылаан турдаҕына кэлбитин аҕынна. Саха сувереннай государствота Россияны кытта бииргэ буолуо, эйэлээхтик уонна сүбэнэн олоруоҕа диэн эрэннэрдэ.

Таатта оройуонун дьаһалтатын баһылыга Г.М.Артемьев Борис Николаевичка Тааттаҕа кэлэ сылдьыбыт бэлиэтин сувенир туттарылларын туһунан иһитиннэрэр. Саха сонун, бэргэһэтин, курдаах быһаҕы дохсун ытыс таһыныытын ортотугар кэтэрдэллэр. Түһүлгэҕэ оһуохай саҕаланар. Сахалыы таҥастаах Б.Н.Ельцин оһуокайга кыттар. Баран иһэн паарка параднай аанын таһыгар Президеннэр мас олортулар. Итинтэн үйэлэргэ өлбөт-сүппэт өйдөбүл хаалла»,- диэн “Таатта” хаһыат бастакы балаһатыгар Дмитрий Павлов “Умнуллубат улуу ыһыах” ыстатыйата саҕаланар.    

       Ити курдук өрө күүрүүлээхтик саҕаламмыт үс күннээх өрөгөйдөөх  улуу суруйааччы, государственнай уонна общественнай деятель Платон Алексеевич Ойуунускай төрөөбүтэ 100 сыллаах ыһыаҕа бэлиэтэммитэ. Суруйааччы төрүт дойдутугар ытык Тааттаҕа бэс ыйын 18-20 күннэригэр  дойду Президенэ Борис Николаевич Ельцин ыалдьыттаабыта. Ельцин Б.Н. кэлэ сылдьыбыт туоһутунан Герой Федор Охлоков аатынан сынньалаҥ уонна култуура пааркатыгар икки сэргэ туруорруллубута. 

       Бу историческай кэми уонна Саха сирэ суверенитетын ылыныытын  сэһэргиир “Туску” хартыынатын худуоһунньук Эдуар Иосифович Васильев 2000 сыллаахха суруйбута.