Аан дойдутааҕы түмэл күнүнэн “Худуоһунньук Иван Васильевич Поповтуун билсии” экскурсия маршрутун ыалдьыттарбытыгар бэлэхтиибит👫👭👬
1️⃣тохтобул- түмэл төрүттээччитэ, Саха сирин норуодунай суруйааччыта, Социалистическай Үлэ Геройа Дмитрий Кононович Сивцев-Суорун Омоллоон 95 хаарыгар сахатын норуотугар ытык баҕатын -саха үс классик суруйааччытыгар А.Е.Кулаковскай-Өксөкүлээх Өлөксөйгө, А.И.Софронов-Алампаҕа, Н.Д.Неустроевка, литератураны сэргэ ойуулуур-дьүһүннүүр искусствоны төрүттээбит духуобунай аҕатыгар Иван Васильевич Поповка уонна сахаттан бастакы опера режиссерыгар Анна Ивановна Егороваҕа анаан 2001 сыллаахха түмэлин олоххо киллэрбитэ. Билигин сыл аайы “Таатта” түмэлигэр уонунан тыһыынча ыалдьыт сылдьар. Скульптор В.Я.Сивцев -Отур Силис боруонсаттан айымньытыгар тохтоон иһийэн, Суорун Омоллооҥҥо сүгүрүйэн, бэлэх хаартыскабытын оҥоруоххайыҥ📸
2️⃣-ис тохтобулбутугар эдэркээн И.В.Попов бюһугар тохтуубут. Иван Попов 29-ус сааһыгар ыраах Санкт-Петербург куоракка профессор А.Е.Маковскай мастырыскыайыгар үөрэнэ айанныыр. Аан дойду биллиилээх худуоһунньуктарын Леонардо да Винчи, Рубенс, Тициан, Рафаэль, Шишкин о.д.а куоппуйалаан, иконалары суруйтаан, уһуйааччыттын хайҕабылын ылан, бэл доҕотторо кинини таптаан “итальянец” диэн ааттыыллара. Ити кэмтэн Иван Попов худуоһунньук идэтин олоҕун сирдьитинэн оҥостубута.
2013 сыллаахха кини сиэннэрэ И.И., Г.И.Попов
галерея иннигэр бюһун туруорбуттара.
3️⃣-үс тохтобулбутугар,сүрүн саалаҕа, «Удьуор худуоһунньуктар ПОПОВТАР» холустаҕа айымньыларын сэргиэҕиҥ: Иван Васильевич сэрии сылларыгар суруйбут биир дойдулаахтарын мэтириэттэрин, биллиилээх “Ойуун”, “Дьокуускай XVII үйэҕэ”, “Ньирэй” хартыыналарын сэргэ талаанын утумнааччылар ын уолун Иван Иванович Попов этнографическай үлэлэрин “Бэдэр саҕынньахтаах кыыс”, “Кэтэһии” үлэлэрин, сиэн уолаттарын Иван Иванович уонна Гаврил Иванович Поповтар “Дьыл оҕуһа”, “Худуоһунньук балаҕана” бастыҥ айымньыларын көрүөххүт. Дьиэ кэргэн ытык малларын-Миитэрэйээн аҕабыыт хопполорун, 1907 сыллаах Иван Попов ыскаабын модела ыалдьыттар сэҥээриилэрин, куттарын тутар 💘😍
Салгыы саалаттан тахсаат, алтан кууппаллаах Ытык-Күөллээҕи Преображенскай таҥара дьиэтигэр айанныыбыт. Эһиги иннигитигэр балтараа төгүл кыччатыллан тутуллубут, худуоһунньук ийэтинэн эһэтэ, протоиерей Димитриан Дмитриевич Попов үлэлээбит таҥаратын дьиэтэ турар. 1996 сыллаахха Хадаайы үрдүк халдьаайытыгар таҥара дьиэтин аана аһыллан сүрэхтэнии, 2012 сыллаахха бастакы бэргэһэлэнии ыытыллыбыттара. Сырдыгы, үөрэҕи тарҕатааччы Дим.Д.Попов кыһатыгар 5️⃣-ис тохтобулбутугар сылдьыаххайын. Таатта ууһа баараҕай мастарынан туппут оскуолатыгар улуус бастакы үөрэхтээхтэрэ үүнэн тахсыбыттара. 1903 сыллаахха худуоһунньук И.В.Попов хаартыскатыгар учууталлары сэргэ үөрэнээччилэри Алампа Соппуруонабы уонна Арамаан Кулакуоскайы булуохха сөп.
Оскуолаттан салгыы аллараа Поповтар кырдалларыгар хаамабыт.
6️⃣ Икки өттүттэн үмүөрүһэ үүммүт хойуу талахтаах ыллыгынан киирдэххэ “Кэрэни көрбүт” уус-уран киинэ геройдара Фомуся экспедицияттан эргиллэн кэлбит куукула тутуурдаах аҕатын кытта көрсүһүүлэрэ харахпытыгар ойуулана түһэр. Норуот маастара Э.А.Алексеев 2001 сыллаахха туппут балаҕаныгар, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, СӨ култууратын туйгуна, биллиилээх режиссер Любовь Пантелеймоновна Борисова “Не хороните меня без Ивана” (“Кэрэни көрбүт”) киинэтэ уһуллубута. Л.П.Борисова киинэтэ аан дойду таһымнаах киинэ фестивалларын лауреата, Арассыыйа киинэ кириитиктэрин үрдүк хайҕабылын ылан, билигин Иван Васильевич Попов худуоһунньук аатын билбэт киһи диэн суох. Худуоһунньук балаҕаныгар хамнатардарын кэллиэксийэтин тэҥэ 1904 сылга диэри түһэрбит, Германияҕа тиийэ айаннаабыт хаартыскаларын көрүөххүт😍
Күндү ыалдьыттар экскурсиябытын “Таатта үрэх үрдүгэр” хаартысканан үйэтитиэххэйин📸
“Таатта үрэх үрдүгэр,
Таалар хонуу түөһүгэр,
Таптал уотун күллэрэ,
Тардыы талах үүнэрэ…
Улуу Былатыан Ойуунускай алгыс тылынан айхаллаан, үгүс үйэлэргэ саха саарыннарын бигээн үүннэрбит Таатта үрэхпит устун экскурсияҕа Сахабыт сирин олохтоохторун уонна ыалдьыттарын ыҥырабыт👭👫👭
Биһиги аадырыспыт:
ТААТТА улууһа
Ытык Күөл сэлиэнньэтэ
Хадаайы переулогын 3/1
Билсэр нүөмэргит:
89627358728
89142333106