Фронтовое письмо Кузьмина И.В. ученице Т-Игидейской школы Аргуновой Насте Гаврильевне. Полевая почта 89413 от 30.04.1944г.

 

Письмо ученице Т-Игидейской школы

Аргуновой Насте Гаврильевне.

Үтүө санаалаах, дьоллоох кыыс Настя!

Сылдьабын этэҥҥэ. Доруобайбын. Эhиги барыгыт үөрүүтүгэр уонна үрдүк  дьолгутугар мин немецкэй талаанньыттары   сылтан ордук времяҕа харса суох урусхаллаатым. Элбэх эрэйи көрдүм илбиhирбит сиэхситтэринэн сордоммут советскай дьоннор, дьахталлар, оҕолор харахтарын уутун, сордорун-муҥнарын, ыар олохторун уонна ынчыктарын көрдүм уонна иhиттим. Кулу, ……. уонна босхоломмут оҕо сирдэр үрдүк  үөрүүнү, дьолу, соргуну көрүстүм.

Настя үтүө санааҥ иhин ис сүрэхпиттэн үөрэбин уонна махтанабын. Эн итии, оҕолуу санаалаах суруккун нууччалыы тылбаастаан часть командирыгар биэрдим, бэрткэ кэрэхсииллэр. Мин бэйэм чааспар киэҥник биллэбин, таптанабын. (ханна миигин таптаабатахтарай, ытыктаабатахтарай:).

Хаҥас түөспэр отечественнай сэрии орденын кыhыл көмүс уоттара умайаллар, «Кыhыл сулус» орден күлүмнүүр уота түөскэ иилинэр «Гвардия» значок – нуучча народун уонна кини Улуу полководецтарын албаннара, боевой традициялара, чиэстэрэ, хайҕаллара миэхэ суруктаах үрүҥ көмүс медаллаахпын.Бу килбиэннээх кыайыы иhин. Эhиги киэн туттаргытынан мин сүдүтүк үөрэбин уонна дойдубар эргийэр эрэлим төһө да өлүү хас минута аайы аргыстастар улахан. Настя үөрэххин кытаат, үөрэххэ баар киhи дьоло! Үөрэхтээх киhиэхэ суол киэн,ыраах чугас буолар дириҥ  чычаас буолар, ордук нуучча тылын кичэй, кинини билии барыны быhаарар. Миигин аҕам эрэйдээх үөрэттэрэн киhи оҥорбута,кинІ санаалаабыта, олоҕу табатык сыаналыыр киhи оҥорбута, бар дьон таптыыр, ытыктыыр эйэҕэс санаалаах народ учуутала оҥорбута. Бу билигин мин олохпор, тиhэх мүччүргэннээх күннэрбэр, күүс көмө буолаллар бу народ киэн туттар улуу хайҕалын, үрдүк аатын сүгүөм суоҕа этэ! Куондарымаан туhунан сураҕы урут истибэт этим. Кинини умнубат этим. Үөрүү улахан улааттын. Александра Николаевнаҕа, эдьиийигэр уонна эhэн аахха привет, бары үтүөнү баҕарабыт. Эн суругун ыраах саха сириттэн Биhиги улуу Советскай дойдубутун туораан Карпаттар хайаларыгар, таптыыр учууталын боевой суолун сонордоон кэллэ. Дьэ ыраах айаны айаннаабытынан махтанабыт. Эн аҕан суруйбатыттан курутуйар этим, саатар Александра бооччойон көрбөт буоллаҕа дии саныырым.

 1942с. сайын сайылаабатахпыттан курутуйбутум. Вася саҥаhыгар кэлиэ, оччо5о Васялыын бииргэ оонньооруҥ, үөрэххитигэр кыhаллаарыҥ. Кини быйыл ситэ үөрэммэтэх эhиил бэhис кылааска үөрэниэ. Дьэ, Настя улаат, үөрэххин  кытаат, мин дойдубар эргийиибин айхаллыыр үөрүүлээх күнү кэтээ, кини чугас времяҕа буоларыгар үтүө баҕарыыта оҥор!

        Хааллым үс орденнаах И.В.Кузьмин.

Полевая почта 894132

Письмо фронтовое Борисова Наума Федотовича другу Слепцову Василию Трифоновичу от 16.08.1941г. Бурят-Монгольская АССР, станция дивизинная, Почтовый Якутия 26, Литер “Д”. Курс младших лейтенантов.

Многоуважаемый Василий Трифонович Здравствуйте!

         Жив и Здоров.

         Новостей много. Идет война. Я учусь курс младших лейтенантов. Скоро буду средним командиром.

         Я готов защитить своей грудью жизнь моего народа, моих родителей и жизнь, спокойствие Василия Трифоновича. Моя жизнь военная, меня ждет еще суровый фронт. Меня ждет кровавый враг, который будет взять мой командирский ответ.

         Пиши, мой далекий Якутский друг – Вася.

         Не забывай красного командира – борующего за свободу Советского народа от Фашистских Захватчиков.

         Мой адрес: Бурят-Монгольская АССР Станция дивизионная, Почтовый Ящик 26, Литер «Д». Курс младших лейтенантов   Курсант Борисов Н.Ф.

16/VIII-41г.

Слепцову Василию Трифоновичу.

Билет ударника П.А.Ойунского

Билет ударника” основоложника якутской советской литературы, ученого, государственного и общественного деятеля Платона Алексеевича Ойунского.

В 1990г. в фонды литературного музея поступил уникальный и единственный, сохранившийся документ Платона Алексеевича Ойунского “Билет ударника” от его дочери Сардааны Платоновны Ойунской. Маленький по размеру красный билет рассказывает о годах аспирантуры Платона Алексеевича в Институте национальностей при ЦИК СССР в 1931-1935гг. Билет под №167564 выдан в мае 1933г. Комитетом заведыванию учеными ЦИК СССР. 1935 году, успешно защитив диссертацию на соискание степени кандидата лингвистических наук на тему «Якутский язык и пути ее развития» — Платон Алексеевич стал первым дипломированным ученым в области якутского языка. В этом же году, благодаря его стараниям, было решено открыть научно-исследовательский институт языка и культуры ЯАССР, первым директором которого был избран Ойунский.