Таптыаҕыҥ ийэни

 Күн көрүө – от үүнүө,
Сибэкки тэтэриэ,
Күнэ суох туох үүнүөй –
Күөх сирэм күкээриэ.
Ол тэҥэ – Күн тэҥэ
Эн ийэҥ, мин ийэм.
Ийэтэ суох иинэн
Иһийиэ сир ийэ.

Күндүттэн күндүнү,
Кэрэттэн кэрэни,
Күөх сирэм сир күнүн
Таптыаҕыҥ ийэни!

     Бүгүн сэтинньи 29 күнүгэр саха норуодунай суруйааччыта Серафим Романович Кулачиков-Эллэй төрөөбүт күнэ. Эллэй тылларыгар айыллыбыт уостан түспэт ырыаны эдэриттэн эмэнигэр таптаан ыллыыбыт.  Сахабыт сирин ийэлэрин сылынан  чуопчаарар чуораанчыктарбыт, кэнчээри ыччаттарбыт күн күбэй ийэлэригэр эҕэрдэ хоһооннорун аныыллар, биллиилээх суруйааччылар айымньыларын уус-ураннык ааҕалларын сэргээҥ#Ийэсыла #Годматери #Эллэй

 

И.Н.Гуляев аатынан Туора Күөл орто оскуолатын 4 кылааһын үөрэнээччитэ Захаров Давид Эллэй “Таптыаҕыҥ ийэни” хоһооно
Харбалаахтааҕы үөрэхтээһин холбоһугун оскуолатын 7 кылааһын үөрэнээччитэ Алексеева Туйаара Мария Валерьевнаҕа хоһоонун аныыр
Уолба орто оскуолатын 7 кылааһын үөрэнээччитэ Капитонов Гоша толоруутугар В.Алексеев “Ийэ” хоһооно.
Уолба орто оскуолатын 5 кылааһын үөрэнээччитэ Таппырова Алена Иван Федосеев “Ийэ” хоһооно.
Уолба орто оскуолатын 6 кылааһын үөрэнээччитэ Федотова Лена В.Алексеев “Саха эмээхсинигэр” хоһооно
И.Н.Гуляев аатынан Туора Күөл орто оскуолатын 6 кылааһын үөрэнээччитэ Алексеев Павлик Семен Данилов “Ийэбэр” хоһооно
И.Н.Гуляев аатынан Туора Күөл орто оскуолатын 6 кылааһын үөрэнээччитэ Пахомов Валера Степан Тимофеев хоһооно
И.Н.Гуляев аатынан Туора Күөл орто оскуолатын 4 кылааһын үөрэнээччитэ Макаров Эрчим Баал Хабырыыс “Ийэ” хоһооно
Орто Халыма улууһун Г.Софронов аатынан Өлөөкө күөл орто оскуолатын 8 кылааһын үөрэнээччитэ Винокурова Жанна Эллэй “Таптыаҕыҥ ийэни”

Любовь Борисова “Кэрэни көрбүт” драмата “Зимний” киинэ фестивалыгар кыттыаҕа

         Режиссер Любовь Борисова “Не хороните меня без Ивана” (Кэрэни көрбүт) уус-уран киинэтэ  бу дьыл ахсынньы 2-8 күннэригэр Москва куоракка  “Зимний” киинэ фестивалыгар көстүөҕэ. 

           Саха сиригэр ойуулуур-дьүһүннүүр искусствоны төрүттээбит,  норуодунай худуоһунньук Иван Васильевич Попов уонна кини истиҥ доҕоро Ыстапаан туһунан киинэни саха дьоно бары кэтэһэр буолуохтаахтар.  Киинэ режиссера Любовь Пантелеймоновна Борисова дойду киинэтин индустриятыгар аата киэҥник биллэр. Ол курдук, 2018 сыллаахха күөх экраҥҥа  «Надо мною солнце не садится» киинэтин сүрэхтээн, аан дойдутааҕы таһымнаах киинэ фестивалларыгар ситиһиилээхтик кыттыбыта.

       Саҥа киинэ уһуллуута 2021 сыллаахтан худуоһунньук төрөөбүт Тааттатыттан саҕаламмыта. Сайын устата “Таатта” түмэлин Хадаайы кырдалыгар 50-тан тахса киинэ уһулааччы, өрөспүүбүлүкэ театрдарын биллиилээх артыыстара үлэлээбиттэрэ. Сүрүн оруолларга литовец Дариус Гумаускас Иван Васильевич, Нөмүгү театрын артыыһа Александр Чыычаахап  Ыстапаан оруолларын толорбуттара. 

       Аан бастакынан киинэни Москва куорат олохтоохторо уонна ыалдьыттара көрөр чиэскэ тигистилэр. Ол курдук,  “Зимний” авторскай киинэ фестивала бу дьыл ахсынньы 2-8 күннэригэр ыытыллара былааннанар. Фестивал ирдэбилинэн күрэххэ  болдьоммут күҥҥэ диэри хамыыһыйаны ааспыт, эрдэ ханна да көрдөрүллүбэтэх,  чаастан ордуктаах    10-12  үлэни  күрэххэ киллэриэхтэрэ.  Дьүүллүүр сүбэ быһаарыытынан бастыҥнары талыахтара. 

        Оттон биһиги айар-тутар талааннаах “Саха фильм” хапмаанньаҕа уонна Любовь Борисоваҕа махталбытын тиэрдэбит уонна ситиһиини баҕарабыт! Саҥа ааттар, саҥа саҕахтар арыллан истиннэр.

        

 

 

 

Алампа хоһооно эбээннии саҥарда

Алампа төрөөбүт күнүгэр “Ыллыым ээ, ыллыым” хоһоонун антологията 32 араас омук тылынан сүрэхтэммитэ. Бу бырайыак ааптара, саха норуодунай поэта Наталья Ивановна Харлампьева: “Алампа биир хоһоонун омук тылларыгар тылбаастатан кинигэ оҥорон таһаарар баҕа санаабыт олоххо киирдэ. Бу тутан олорор кинигэбит “Ыллыым ээ, ыллыым…” диэн биир хоһоон антологията. Улуу поэппыт баай нэһилиэстибэтиттэн ала чуо тоҕо бу хоһоону талан ыллыбытый? Бу хоһоон – Алампа лирикатын чыпчаалларыттан биирдэстэрэ. Омос көрдөххө, хоһоон таптыыр дьахтарыгар эрэ анаммыт курдук, кини кэрэтин туойуу, киниэхэ сыһыаны арыйыы. Ол гынан баран, бу соҕотох биир эрэ айымньыга Алампа барахсан олоххо көрсүбүт охсууларын дуораана иһиллэргэ дылы. Ситэ этиллибэтэх иччилээх тыллара, болҕомтоҕо ылыллыбатах алгыстаах таптала – барыта, барыта бу хоһоон түгэҕэр, ис биэтэһигэр, ааттаһар тылларын кэтэҕэр ситимнэһэ сылдьар. Суруллубут сыла 1929 сыл диэн бэлиэтэннэр да, мин сылыктыырбынан, арыый эрдэ суруллубут буолуон сөп. Арай, кэлин, Архангельскай сыылкатыгар ситэрбитэ дуу…”,- диэн киирии тылыгар бэлиэтиир.

Ыраах Эбээн Бытантай улууһун Кустуур бөһүөлэгин “Маранга” этнокультурнай киин дириэктэрэ Розалия Николаевна Макарова уонна уус-уран салайааччыта Ньургуяна Васильевна Потапова эбээн поэта Михаил Кривошапкин-Киргэмбис тылбааһын бар дьоммутугар анаан ыыталлар. Алампа айымньылара тыыннаахтарын тухары кини аата ааттана туруо. Биир идэлээхтэрбитигэр култуура үлэһиттэригэр Розалия Николаевнаҕа уонна Ньургуяна Васильевнаҕа махталбытын тиэрдэбит.

“Таатта” түмэлин летопиһа байытыллар

Аҕыйах хонуктааҕыта  түмэлбит ветерана Живкурс Николаевич Осипов сиэнэ Сергей Осипов НВК Саха фондатыттан түмэлбит аһыллыытын туһунан видеоматериал ыытан, үөрүүбүт икки бүк үрдээтэ.  Көрүҥ, сэргээҥ Тааттабыт ытык кырдьаҕаһа, түмэлбит тэрийээччитэ Суорун Омоллоон уоттах-күүстээх тылын-өһүн. 

Алампаҕа сүгүрүйүү

Удьуор аймах, Улуу доҕор, Төрүөбүт дойду, Төрүт сир Төһөҕө даҕаны Төлкө үөскүүрүгэр Төрүт буолар… Аҕа аймах, Айылгы чаҕар Арахсар күҥҥэ Ахтылҕаннаах буолар… Кэскил кэлэрэ Кэлбит сиртэн, Уруй олохсуйара Олохтоох дойдуттан. Аар тарҕанара Аҕа ууһуттан. Алампа. 1924с. Дьокуускай Саха литературатын төрүттээбит классик суруйааччылартан биирдэстэрэ, уус-уран литература үс көрүҥэр уһулуччулаах айымньылары хаалларбыт улуу талаан, Саха театрын аҕалаатар аҕата, төрөөбүт тылынан бастакы хаһыаттары, сурунааллары тэрийсибит бэчээт пионера, сцена искусствотын теоретига, сахаҕы тылбаас оскуолатын, литературнай кириитикэни төрүттэспит, норуот олоҕор сүҥкэн суолталаммыт бастакы культурнай-сырдатар, научнай-чинчийэр уопсастыбалары тэрийсибит салайааччы, биллэр-көстөр общественнай-политическай деятель, бөлүһүөк Анемподист Иванович Софронов-Алампа төрөөбүт күнүнэн үгэс быһыытынан көмүс уҥуоҕар сүгүрүйүү ыытылынна. Сүгүрүйүүгэ Алампа аймахтара Попов Н.В., Ф.М.Харитонова,И.М.Билюкина, М.П.Татаринова иһирэх тылларынан ахтан-санаан аастылар. Бүгүн Алампа «Ыллыым ээ, ыллыым» хоһооно 32 омук тылынан саҥарбыт биир хоһоонун антологията сүрэхтэнэр күнүгэр Авкс. Мординов аатынан Таатта лицейын 9 кылааһын үөрэнээччилэрэ Эрчим Габышев, Афоня Ширяев сахалыы-нууччалыы тылбааһын ааҕан иһитиннэрдилэр.
 
 

Юные жители Таттинского улуса присоединились к акции “Отважным и важным”

Юные жители Таттинского улуса Вова и Юлиана Петровы, Ариан Аянитов, Уйгулана Аргунова, воспитанники Детской школы искусств им. Ф.С.Аргунова Саша Большакова (рук.С.К.Билюкина), Виола Луковцева, Влада Александрова (рук.М.И.Аввакумова) присоединяются к акции «Отважным и важным» в рамках общероссийской акции взаимопомощи #МЫВМЕСТЕ Российского движения детей и молодежи #Движение #РДДМ #МЫВМЕСТЕ #МЫВМЕСТЕ.ДЕТИ

“Ситим” киинэ сүрэхтэннэ

Биир дойдулаахпыт, өрөспүүбүлүкэҕэ биллэр «Охотный двор» атыы-эргиэн ситимин салайааччыта, түмэлбит тэрээһиннэрин үбүлээччи Юрий Большаков  бырайыагынан төрөөбүт дойду уонна айылҕа ситимин туһунан  саҥа киинэтэ сүрэхтэннэ. Санатан эттэххэ, ыам ыйын 29 күнүттэн Таатта ытык сиригэр Юрий Большаков документальнай киинэтин биригээдэтэ үлэлээбитэ.  Саха сирин историятыгар Таатта бастакы үөрэхтээхтэрин, улуус историятын туһунан кыраайы үөрэтээччилэр Федора Михайловна Харитонова, Егор Ионович Ючюгяев уонна Владимир Таппыров о.д.а. кэпсээннэрэ киирдилэр.Дойду историятын уонна айылҕа ситимин туһунан киинэни ыйыллыбыт сигэнэн киирэн сэргээҥ 

Cэргэх көрсүһүү

«Ыллык» кыраайы үөрэтэр бырайыакпыт иитиллээччилэрэ Саха сиригэр ойуулуур-дьүһүннүүр искусствоны төрүттээбит, норуодунай худуоһунньук Иван Васильевич Попов утумун салҕааччыны Иван Иванович уонна кини кэргэнин Мария Семеновна Попованы кытта көрүстүлэр. Иван Иванович худуоһунньук эрэ буолбакка, өрөспүүбүлүкэҕэ биллэр скульптор, маны таһынан тарбахха баттанар реставраторынан биллэр. Худуоһунньук идэтигэр уһуйуллуутун, бастакы үлэлэрин, хартыыналарын историяларын туһунан оҕолор ыйытыыларыгар ирэ-хоро кэпсээтэ. Кэргэнэ Мария Ивановна эмиэ биллэр уруһуйдьут. Саха уонна хоту омук остуоруйаларын кинигэлэрин үгүс иллюстрациялаабыта. Билигин аныгы кэм ирдэбилинэн гаджеттарга уруһуйдуур дьарыгын туһунан билиһиннэрдэ. Икки талааннаах дьон уруһуйдарын илиилэриттэн араарбакка кэнчээри ыччакка билиини-идэни иҥэрэн, иккиэн преподователлыыллар. Иван Иванович АГИКИ-га, Мария Семеновна ХИФУ быыстапкалыыр саалатыгар айар-тутар дьарыктары (мастер-класстары) ситиһиилээхтик ыытар.

​19 февраля 2021 года станут известны лучшие волонтёры – режиссёры, операторы и сценаристы видеороликов о детях войны

19 февраля 2021, в 12:00 в прямом эфире на YouTube–канале состоится подведение итогов всероссийской акции «Моё детство – война». Акция реализуется при поддержке членов Общественной палаты Российской Федерации, региональных и муниципальных общественных палат. 4000 волонтёров из 70 регионов России, а также из Луганской Народной Республики и даже из далекой Аргентины приняли участие в акции. Ссылка на предстоящую трансляцию https://youtu.be/RNc8jf4LJ8s

В рамках акции в течение Года Памяти и Славы состоялись тысячи встреч волонтёров с детьми войны, активисты посещали музеи и библиотеки, работали в архивах.

Волонтёрское сообщество совместно с учреждениями образования и культуры, социального обеспечения и органами местного самоуправления смогло обеспечить безусловное лидерство нашего региона во всероссийской акции «Моё детство – война».

— Участникам акции – волонтёрам удалось сформировать крупнейший архив видеовоспоминаний детей войны: 1476 видеороликов, — отметил руководитель оргкомитета проекта, член Общественной палаты Российской Федерации Леонид Шафиров. — Благодаря волонтёрам россияне и иностранцы настоящих и будущих поколений смогут больше узнать о тихом подвиге почти полутора тысяч детей войны, о перенесённых ими страданиях, о том, на что способен закалённый войной характер. Слова благодарности— героям созданных волонтёрами видеороликов. Понимаю, как непросто им было делиться воспоминаниями, возвращаться к пережитым трагическим событиям. Это – большой вклад в воспитание молодёжи, в дело сохранения мира. Убеждён, что видеовоспоминания детей войны будут изучаться, систематизироваться, соотноситься с историческими событиями и использоваться в работе гражданскими активистами, в учреждениях образования, культуры, молодёжной политики, в общественных организацияхИскренне считаю победителями акции всех, кто внёс свой вклад в дело сохранения исторической памяти, – подчеркнул Леонид Шафиров.

От имени оргкомитета проекта член ОПРФ пригласил к созданию, просмотру, изучению и систематизации видеороликов о судьбах детей войны и к участию в онлайн-трансляции тех, кто неравнодушен к вопросу сохранения исторической памяти о Великой Отечественной войне.

Во время прямого эфира также состоятся:

-Олимпиада, посвященная судьбам детей войны и литературным героям – детям войны;

-онлайн-голосование за лучше конкурсные работы, на основании которого будут определены три автора видеороликов–три обладателя призов в рамках отдельного конкурса зрительских симпатий;

-розыгрыш призов среди активных зрителей трансляции, оставивших комментарии, чем поддержавших трансляцию и проведение Акции.

Предварительная регистрация для участия в онлайн-мероприятиях по ссылке https://forms.gle/CCoqtmk75p5m2eRK9

В 2021 году проведение акции будет продолжено. Оргкомитет призвал всех желающих, не дожидаясь официального объявления условий проведения акции в 2021 году, активизировать работу для сохранения и изучения воспоминаний детей войны. \

Публикация информации о старте Конкурса на сайте Общественной палаты Российской Федерации по ссылке https://www.oprf.ru/press/news/2617/newsitem/53332

Конкурс ледовых скульптур “Моя Якутия”

Впервые на территории музея-заповедника “Таатта” стартует конкурс ледовых скульптур “Моя Якутия”. Конкурс  будет посвящен  Году “Науки и технологии в Российской Федерации”, “Здоровья в Республике Саха (Якутия)” и 20-летнему юбилею музея “Таатта”. 


Конкурс пройдет в два этапа: первый этап-  прием эскизных работ до 24 февраля текущего года. Второй этап:  26-27 февраля работа команд на территории музея. 27 февраля с 11.00 состоится подведение итогов. По  итогам конкурса выявляются три победителя, всем участникам выдаются сертификаты. 

Все подробности в прикреплённом Положении.

Куратор конкурса: Туласынова Мария Николаевна 89627358728